یادگیری نظارتشده ( Supervised Learning) : دادهها برچسب دارند و مدل یاد میگیرد ارتباط ورودی و خروجی را پیدا کند. مسائل یادگیری ماشین نظارت شده به دو دسته «دستهبندی» و «رگرسیون» تقسیم می شوند. دستهبندی: هنگامی که متغیر خروجی گسسته و متعلق به یک دسته یا گروه باشد. مثال: تقسیم ایمیل به دستههای «هرزنامه» یا «غیر هرزنامه». رگرسیون: هنگامی که متغیر خروجی پیوسته و یک مقدار حقیقی مانند «قد» باشد.
الگوریتم | کاربرد در پزشکی | توضیح |
رگرسیون خطی و لجستیک | پیشبینی سطح قند خون - پیشبینی ابتلا به دیابت بر اساس ویژگیهای بالینی | مدل ساده برای پیشبینی متغیرهای پیوسته و گسسته عددی |
درخت تصمیم و جنگل تصادفی (Decision Tree / Random Forest) | تشخیص بیماریها | قابل تفسیر و مناسب برای دادههای بالینی |
نزدیکترین همسایهK- (K-Nearest Neighbors) | طبقهبندی تصاویر پزشکی | الگوریتم مبتنی بر شباهت |
شبکههای عصبی | تشخیص سرطان از تصاویر | مدلهای پیچیده برای دادههای تصویری |
SVM ماشین بردار پشتیبان | تشخیص بیماریهای نادر | مناسب برای دادههای با ابعاد بالا |
خوشهبندی K-Means | گروهبندی بیماران | بدون نیاز به برچسب، برای کشف الگوها |
یادگیری بدون نظارت ( Unsupervised Learning) : دادهها برچسب ندارند و مدل باید خودش الگوها را پیدا کند. مسائل یادگیری ماشین بدون نظارت به دو دسته « قوانین انجمنی » و « خوشهبندی » تقسیم می شوند. قوانین خوشه بندی : هنگامی که قصد کشف گروههای ذاتی (دادههایی که ذاتا در یک گروه خاص میگنجند) در دادهها وجود داشته باشد. قوانین انجمنی : هنگامی که هدف کشف قواعدی باشد که بخش بزرگی از دادهها را توصیف میکنند.
الگوریتم | کاربرد در پزشکی | توضیح |
خوشهبندی : K-Means Hierarchical Clustering | خوشهبندی ژنها در دادههای microarray برای شناسایی زیرگروههای بیماران سرطانی
| این الگوریتمها دادهها را به گروههایی تقسیم میکنند که اعضای هر گروه شباهت زیادی به هم دارند.
|
قوانین انجمنی : Apriori FP-Growth | کشف الگوهای مشترک بین علائم بیماران و بیماریهای خاص -تحلیل نسخههای دارویی - تحلیل دادههای ژنتیکی و بیولوژیکی
| جهت یافتن روابط بین آیتمها در مجموعههای دادهای بزرگ.
|
کاهش ابعاد :PCA t-SNE | تحلیل تصاویر پزشکی - پزشکی شخصیسازیشده - تشخیص بیماریها با دادههای بالینی | کاهش تعداد ویژگیها برای سادهسازی دادهها-معمولاً پیشپردازش دادهها
|
3. یادگیری تقویتی ( Reinforcement Learning) : با استفاده از یادگیری تقویتی، ماشین میآموزد که تصمیمات مشخصی را در محیطی که دائم در معرض آزمون و خطا است اتخاذ کند.مدل با آزمون و خطا یاد میگیرد.یا جریمه میشود.
الگوریتمهای یادگیری نیمهنظارتی و تقویتی :
- معرفی یادگیری نیمهنظارتی برای دادههای ناقص پزشکی
- مبانی یادگیری تقویتی و کاربرد آن در جراحی رباتیک و تنظیم دوز دارو